Μια εντυπωσιακή αύξηση 48,7% σημείωσαν τις τιμές παραγωγού για τα φρούτα τον Ιούλιο, σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Αυτή η ραγδαία άνοδος εν μέσω του καλοκαιριού αποτελεί το κύριο μοχλό που ώθησε τον γενικό δείκτη εκροών της γεωργίας να κινηθεί ανοδικά στο +4,5%.
Το φαινόμενο είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό αν ληφθεί υπόψη ότι η αύξηση δεν οφείλεται σε αυξημένο κόστος για τους παραγωγούς. Αντίθετα, ο δείκτης τιμών εισροών (ενέργεια, λιπαντικά, κλπ.) στην γεωργία παρουσίασε πτώση 1,4% τον ίδιο μήνα. Αυτό αποκαλύπτει ότι η πηγή της ακρίβειας δεν βρίσκεται στο λειτουργικό κόστος, αλλά σε σοβαρά προβλήματα προσφοράς.
Προς το παρόν, η αύξηση στις τιμές καταναλωτή για φρούτα, αν και σημαντική (+11,6% τον Αύγουστο), είναι μικρότερη από αυτή του παραγωγού. Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν την ύπαρξη χρονικής υστέρησης στη μετάδοση των τιμών από το χωράφι στο ράφι. Αυτό σημαίνει ότι ο καταναλωτής μπορεί να αντιμετωπίσει ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις στις εβδομάδες που έρχονται.
Οι κύριοι υπαίτιοι για τη συρρίκνωση της προσφοράς είναι οι καιρικές συνθήκες. Συγκεκριμένα:
Ροδάκινα & Νεκταρίνια: Η παραγωγή εκτιμάται ότι μειώθηκε κατακόρυφα κατά 21% σε σχέση με το 2024, κυρίως λόγω παγετών, χαλαζοπτώσεων και ασταθών καιρικών φαινομένων την άνοιξη, ιδιαίτερα στις περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας.
Κεράσια: Παγετοί τον Μάρτιο και κακοκαιρίες οδήγησαν στη χαμηλότερη παραγωγή των τελευταίων ετών, πιέζοντας τις τιμές ακόμη πιο πάνω.
Παρά το γεγονός ότι και σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρατηρήθηκε αύξηση στις γεωργικές τιμές (+5,6% στο 2ο τρίμηνο), το ελληνικό «ρεκόρ» του 48,7% ξεπερνάει κατά πολύ τον μέσο όρο, υπογραμμίζοντας την ένταση των τοπικών προβλημάτων. Ακόμα και οι αυξημένες εισαγωγές φαίνεται να μην επαρκούν για να καλύψουν το κενό που δημιούργησε η μειωμένη εγχώρια παραγωγή.
Τι αναμένουμε στο άμεσο μέλλον;
Το βλέμμα τώρα στρέφεται στα φθινοπωρινά φρούτα, όπως μήλα, αχλάδια και τα πρώιμα εσπεριδοειδή. Η εξέλιξη των τιμών θα καθοριστεί από δύο παράγοντες:
- Οι καιρικές συνθήκες: Μια ομαλοποίησή τους θα βοηθήσει στην σταθεροποίηση της παραγωγής.
- Οι εισαγωγές: Εάν οι διεθνείς ροές λειτουργήσουν απρόσκοπτα, μπορούν να μετριάσουν την πίεση.
Ωστόσο, οποιαδήποτε νέα καιρική διαταραχή θα έχει ως αποτέλεσμα να παραμείνουν οι τιμές σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον έως το τέλος της τρέχουσας εμπορικής περιόδου.
Π. Πάνος