Εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους είναι περίπου 9,8 εκατ. ψηφοφόροι, εκ των οποίων για πρώτη φορά έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν σχεδόν 400.000 νέοι εκλογείς.
Δικαίωμα ψήφου έχουν οι πολίτες που συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2023 και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων.
Με βάση το Σύνταγμα και την εκλογική νομοθεσία, η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική. Εξαιρούνται της υποχρέωσης όσοι είναι άνω των 70 ετών, όσοι πρόκειται να βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό, όσοι δεν μπορούν να μετακινηθούν για λόγους υγείας και οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν συστάθηκε εκλογικό τμήμα λόγω μη συμπλήρωσης του αριθμού των 40 τουλάχιστον ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας.
Για τη διεύθυνση του εκλογικού τμήματος στο οποίο ψηφίζουν, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν από την ψηφιακή πλατφόρμα «Μάθε πού Ψηφίζεις» στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών, https://mpp.ypes.gov.gr/#/, η οποία είναι προσβάσιμη και από το Gov.gr. Η πληροφορία εμφανίζεται μετά τη συμπλήρωση των πεδίων Επώνυμο, Όνομα, Όνομα Πατέρα, Έτος Γέννησης, Όνομα Μητέρας (προαιρετικό), ή μόνο των πεδίων Επώνυμο και Ειδικός Εκλογικός Αριθμός. Εναλλακτικά έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από τις τηλεφωνικές γραμμές 2131361500 και 2131313800.
Πώς γίνεται η αναγνώριση των εκλογέων
Οι εκλογείς πρέπει να φέρουν την αστυνομική ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι αποδεκτά είναι και τα «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας και τα διαβατήρια που έχουν λήξει.
H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας που είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης https://wallet.gov.gr.
Κατά την αναγνώριση των εκλογέων, είναι πιθανό να διαπιστωθούν για ορισμένους εκλογείς ασυμφωνίες, εξαιτίας λαθών ή άλλων αιτιών, μεταξύ των στοιχείων τους στον εκλογικό κατάλογο και αυτών της αστυνομικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας.
Ειδικότερα:
α) Τα στοιχεία εγγραφής τους στους εκλογικούς καταλόγους να μην συμπίπτουν απόλυτα με τα στοιχεία της αστυνομικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει οι εκλογείς να προσκομίσουν βεβαίωση ταυτοπροσωπίας, που εκδίδεται από τον οικείο δήμαρχο ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο από το οποίο να προκύπτει και να αποδεικνύεται η ταυτότητά τους.
β) Γυναίκες εκλογείς που έχουν εγγραφεί στον εκλογικό κατάλογο με το επώνυμο του συζύγου τους, ενώ στο δελτίο της αστυνομικής τους ταυτότητας φέρονται με το πατρικό τους επώνυμο ή και αντίστροφα, ή είχαν εγγραφεί στον εκλογικό κατάλογο με το επώνυμο του συζύγου τους και αφού διαζεύχθηκαν, αντικατέστησαν το δελτίο της αστυνομικής τους ταυτότητας, αλλάζοντας το επώνυμο του συζύγου τους με το επώνυμο του γένους τους, χωρίς να έχει γίνει σχετική διόρθωση των στοιχείων τους στον εκλογικό κατάλογο.
Στις περιπτώσεις αυτές η εξακρίβωση της πραγματικής ταυτότητας των εκλογέων είναι δυνατή με αντιπαραβολή των στοιχείων του εκλογικού καταλόγου και της αστυνομικής ταυτότητας, ώστε να μην απαιτείται προσκόμιση και άλλων αποδεικτικών εγγράφων. Εφόσον, όμως, και με την αντιπαραβολή των στοιχείων δεν είναι δυνατή η εξακρίβωση της ταυτότητάς τους, οι γυναίκες εκλογείς πρέπει να είναι εφοδιασμένες με ανάλογο αποδεικτικό έγγραφο (π.χ. ληξιαρχική πράξη γάμου).
Ειδικός χώρος στα εκλογικά τμήματα για άτομα με αναπηρίες
Όσοι δεν μπορούν την παρατεταμένη αναμονή έξω από τα εκλογικά τμήματα, όπως έγκυες, υπερήλικες, άτομα με αναπηρία, ασθενείς κ.λπ., καθώς και όσοι καλύπτουν υπηρεσιακές ανάγκες, όπως αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας ή υπάλληλοι που εκτελούν υπηρεσία για τις εκλογές, πρέπει να ψηφίζουν με απόλυτη προτεραιότητα. Για το σκοπό αυτό, απευθύνονται στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους εξυπηρετήσουν.
Για τα άτομα με αναπηρία και κινητικά προβλήματα προβλέπεται για πρώτη φορά η λειτουργία ειδικού χώρου υποδοχής, στο ισόγειο κάθε εκλογικού καταστήματος. Με την προσέλευση του εκλογέα στον χώρο, ενημερώνεται ο δικαστικός αντιπρόσωπος του εκλογικού τμήματος στο οποίο ανήκει ο ψηφοφόρος και προσέρχεται εκεί έχοντας μαζί του όλα τα ψηφοδέλτια, και τον απαιτούμενο φάκελο. Εφόσον είναι αναγκαίο ο εκλογέας μπαίνει στο παραβάν μαζί με τον τυχόν συνοδό του αλλά και με τον δικαστικό αντιπρόσωπο. Μετά την έξοδο του εκλογέα από το διαχωριστικό ψηφοφορίας, ο δικαστικός αντιπρόσωπος παίρνει τον φάκελο που περιέχει το ψηφοδέλτιο που επέλεξε ο εκλογέας, τον μεταφέρει στο αντίστοιχο εκλογικό τμήμα και τον ρίχνει στην κάλπη.
Σε ό,τι αφορά στον μέγιστο αριθμό σταυρών προτίμησης ισχύουν τα εξής:
έως τέσσερις μπορούν να βάλουν οι ψηφοφόροι στις εκλογικές περιφέρειες Α' Αθηνών, Βόρειου Τομέα Αθηνών, Νότιου Τομέα Αθηνών και Α' Θεσσαλονίκης.
Έως τρεις σταυρούς σε Δυτικό Τομέα Αθηνών, Β' Πειραιώς, Ανατολικής Αττικής, Αχαΐας, Β' Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου και Λαρίσης.
Έως δύο σταυρούς στις εκλογικές περιφέρειες Α' Πειραιώς, Δυτικής Αττικής, Αιτωλοακαρνανίας, Δωδεκανήσου, Έβρου, Ευβοίας, Ηλείας, Ημαθίας, Ιωαννίνων, Καβάλας, Καρδίτσης, Κοζάνης, Κορινθίας, Κυκλάδων, Μαγνησίας, Μεσσηνίας, Πέλλης, Πιερίας, Σερρών, Τρικάλων, Φθιώτιδος και Χανίων.
Έναν σταυρό βάζουν οι ψηφοφόροι των εκλογικών περιφερειών Αργολίδος, Αρκαδίας, 'Αρτης, Βοιωτίας, Γρεβενών, Δράμας, Ευρυτανίας, Ζακύνθου, Θεσπρωτίας, Καστοριάς, Κέρκυρας, Κεφαλληνίας, Κιλκίς, Λακωνίας, Λασιθίου, Λέσβου, Λευκάδος, Ξάνθης, Πρεβέζης, Ρεθύμνης, Ροδόπης, Σάμου, Φλωρίνης, Φωκίδος, Χαλκιδικής και Χίου.
Οι κάλπες κλείνουν στις 7
Οι κάλπες κλείνουν στις 7 το απόγευμα ενώ, σε όσα εκλογικά τμήματα υπάρχουν μέχρι εκείνη την ώρα ακόμη ουρές ψηφοφόρων, υπάρχει η δυνατότητα να παραταθεί η εκλογική διαδικασία για έως δύο ώρες.
Ακολουθεί η καταμέτρηση των ψήφων σε επίπεδο συνδυασμών και μετά την ολοκλήρωσή της κάθε δικαστικός αντιπρόσωπος μεταδίδει το αποτέλεσμα του εκλογικού του τμήματος απευθείας στο υπουργείο Εσωτερικών μέσω συσκευής τάμπλετ. Εν συνεχεία ακολουθείται η ίδια διαδικασία με τους σταυρούς προτίμησης. Με αυτό τον τρόπο μειώνονται σημαντικά οι χρόνοι του πρώτου ασφαλούς και του τελικού αποτελέσματος, καθώς και της σταυροδοσίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ειδικών, εικόνα για πάνω από το 10% της επικράτειας θα υπάρχει μέχρι τις 20:30, ενώ έως τις 22:00 αναμένεται να έχει ενσωματωθεί το 80% - 90% των εκλογικών αποτελεσμάτων πανελλαδικά.
